ЮНЕСКО «Адам және биосфера» (MAБ) бағдарламасының Халықаралық үйлестіру кеңесі

МАБ-ты басқарушы орган - бұл «Адам және биосфера» бағдарламасының Халықаралық үйлестіру кеңесі (ХҮК), әдетте MAБ Кеңесі немесе ХҮК деп аталады және құрамына ЮНЕСКО Бас конференциясында екі жылда бір сайланатын 34 мүше мемлекеттер кіреді. Кездесулер арасында ХҮК-нің өкілеттіктері оның бюросына беріледі, оның мүшелері ХҮК-нің алдыңғы сессиясында ЮНЕСКО-ның әр аймағынан сайланады. Қазақстан 2013 жылы 4 жыл мерзімге ЮНЕСКО MAБ ХҮК мүшесі болды.

Әдетте екі жылда бір рет өткізілетін ЮНЕСКО Бас конференциясының әрбір кезекті сессиясында Кеңес мүшелерінің жартысы өкілеттік мерзімдерін аяқтайды және MAБ Кеңесінің жаңа мүшелері сайланады. Шығатын мүшелердің орнын сол аймақтық топқа жататын басқа ХҮК мүшелері алмастырады. Кеңес мүшелері қайта сайлануы мүмкін.

MAБ ХҮК-нің қазіргі құрамы (2015 жылғы қарашадағы сайлаудан кейін)

АЛЖИР **

МАЛИ *

АВСТРИЯ *

МЕХИКО **

ӘЗЕРБАЙЖАН *

МАРОККО *

БУРКИНА-ФАСО**

НИГЕРИЯ *

КАМЕРУН **

ПЕРУ *

ҚЫТАЙ*

КОРЕЯ РЕСПУБЛИКАСЫ *

КОЛУМБИЯ *

РЕСЕЙ ФЕДЕРАЦИЯСЫ

ФРАНЦИЯ **

ӘУЛИЕ ВИНСЕНТ ЖӘНЕ ГРЕНАДИНДЕР **

ГЕРМАНИЯ **

СЛОВАКИЯ *

ГВАТЕМАЛА *

ОҢТҮСТІК АФРИКА**

ГОНДУРАС *

ИСПАНИЯ **

ВЕНГРИЯ **

ШВЕЦИЯ **

ИНДОНЕЗИЯ *

ТОГО*

ЖАПОНИЯ *

ТҮРКИЯ*

ҚАЗАҚСТАН **

ҰЛЫБРИТАНИЯ (Ұлыбритания және Солтүстік Ирландия) *

КУВЕЙТ **

ЙЕМЕН **

МАДАГАСКАР *

МАЛАЙЗИЯ **

Мұның бәрі қалай жұмыс істейді?

Соңғы жылдары MAБ кеңесі жыл сайын, әдетте Париждегі ЮНЕСКО-ның штаб-пәтерінде немесе MAБ ХҮК сессиясын өткізуді ұсынатын MAБ ХҮК мүше-мемлекеттерінің бірінде өткізіліп келеді. Әрбір мемлекет (Кеңес мүшесі) бір ғана дауысқа ие болғанымен, ол өз білгенінше сарапшылар немесе кеңесшілер жібере алады. Сонымен қатар, Кеңеске кірмейтін басқа ЮНЕСКО-ға мүше мемлекеттер де өз өкілдерін бақылаушы ретінде жібере алады. БҰҰ-ның ЮНЕП, ФАО, БҰҰДБ, ДМҰ, ДДҰ сияқты агенттіктері, сондай-ақ Халықаралық ғылыми кеңестің, Халықаралық әлеуметтік ғылымдар кеңесінің (ХӘҒК) және Халықаралық табиғатты қорғау одағының (ХТҚО) өкілдері Кеңес отырыстарына бақылаушылар ретінде шақырылады.

Кеңестің рөлі:

• MAБ бағдарламасын басқарады және қадағалайды;

• Бағдарламаны іске асыру барысындағы жетістіктерді қарау (хатшылықтың есебін және MAБ ұлттық комитеттерінің есептерін қарау);

• елдердегі ғылыми жобаларды ұсыну және аймақтық немесе халықаралық ынтымақтастықты ұйымдастыру бойынша ұсыныстар енгізу;

• MAB жобалары мен жалпы іс-шаралар арасындағы басымдықтарды бағалау;

• MAB бағдарламасына қатысушы мүше мемлекеттер арасындағы халықаралық ынтымақтастықты үйлестіру;

• қызметті басқа халықаралық ғылыми бағдарламалармен үйлестіру; және де

• ғылыми немесе техникалық мәселелер бойынша халықаралық үкіметтік емес ұйымдармен кеңесу.

MAБ ХҮК жаңа биосфералық қорықтар мен қолданыстағы биосфералық резерваттар туралы мерзімді есептерді бекіту туралы шешім қабылдайды.

Кеңес өзінің кезекті сессиясында ЮНЕСКО-ның әр географиялық аймағынан президентті және бес вице-президентті, сондай-ақ Кеңес шешімдері бойынша баяндамашы ретінде жұмыс істейтін репортерді сайлайды. Олар бірге MAБ бюросының мүшелері.

Қазіргі уақытта MAБ вице-президенті Азия және Тынық мұхиты бойынша - MAБ Қазақстан ұлттық комитетінің төрағасы, биология ғылымдарының докторы, профессор Роман Васильевич Ященко, ол 2014 жылғы маусымда MAБ 26 сессиясында сайланды (Йончопинг, Швеция).